नारायण रिजाल, बागलुङ । आर्थिक वर्ष २०८०/०८१का लागि जिल्लाको सवै भन्दा ठुलो नगरपालिका बागलुङ नगरपालिकाले १ अर्ब ३३ करोड २१ लाख २९ हजार तिन सय रुपैयाँ ल्याएको छ । उपप्रमुख राजु खड्काले आइतबार नगरसभाको बैठकमा उक्त बजेट पेश गरेका हुन् । नगरपालिकाको नयाँ र लोकप्रिय कार्यक्रमको रुपमा रहेको नगरकी छोरी अभियान कार्यक्रमका लागि १५ लाख रुपैयाँ रकम विनियोजन गरिएको छ । आगामी वर्षदेखि हरेक छोरीको जन्म हुने बित्तिकै ५ हजार रुपैयाँको मुद्दती खाता खोल्ने नगरप्रमुख वसन्तकुमार श्रेष्ठले नीति ल्याएका थिए ।  नगरपालिकामा नेपाल सरकारको वित्तीय समानीकरण तर्फ १५ करोड ८५ लाख, राजश्व बाँडफाँड तर्फ १२ करोड ३४ लाख ८२ हजार सशर्त अनुदान तर्फ ७१ करोड २६ लाख र समपुरक अनुदान तर्फ १ करोड ८५ लाख आय अनुमान गरिएको छ ।  प्रदेश सरकारको ६ करोड १८ लाख र आन्तरिक आय ९ करोड २४ लाख हुने अनुमान गरिएको छ ।  
बागलुङ नगरपालिकाले  चालु तर्फ १५ करोड ४० लाख ५० हजार, पुँजिगत तर्फ १५ करोड ५० लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । नयाँ जनप्रतिनिधि आए सँगै पहिलो निर्णय बालमैत्री नगर घोषणा गर्न १ करोड २५ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । नगरस्तरीय पूर्वाधार निर्माण गर्न २ करोड ५० लाख, नगर क्षेत्रमा सडक बत्ती निर्माण गर्न ३५ लाख र आगामी पुस मसान्तसम्ममा नगरपालिकाको बालमैत्री घोषणा गर्ने लक्ष्य समेत छ ।

नगर सफाइका लागि १ करोड २० लाख, एक वडा एक नमुना पूर्वाधारका लागि हरेक वडामा ४० लाखको नमुना योजना संचालन गर्न बजेट विनियोजन गरिएको छ । छाडा कुकुर व्यवस्थापन गरेर होस्टेल निर्माण गर्न १५ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ । ग्रीन रोड व्यवस्थापनको थालनी गर्ने, पदमसिंह विश्वकर्मा छात्रवृत्ति कार्यत्रम संचालन गर्ने खड्काले जानकारी दिए । निर्माण सम्पन्न भएर पनि संचालनमा नआएका नगरपालिका भित्रका ठूला पूर्वाधार आगामी वर्ष संचालन गर्ने बजेटले लक्ष्य राखेको छ । बलेवा विमानस्थल, बागलुङ बसपार्क र औद्योगिक ग्राम संचालन गर्ने समेत बजेटमा समावेश छ । 
नगरपालिकाले कृषिमा गोरु प्रर्वद्धनका निम्ती १ लाख रुपैयाँ विनियोजना गरेको छ भने स्थानिय मालढुंगामा टिटमेण्ट प्लान्ट सम्मको सडक निर्माणका निम्ती १ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेका नगर उपप्रमुख खड्काले बताए । 

(पुर्ण पाठ सहित)

नगरसभाका अध्यक्ष महोदय,
नगरसभाका सदस्यज्यूूहरु
१. बागलुुङ नगरपालिकाको १३ औं नगर सभाको यो महत्वपूर्ण क्षण र विशेष अवसरमा नेपालको संविधानको धारा २३० तथा स्थानीय सरकार संचालन ऐन २०७४ को दफा ७१ बमोजिम नगर उप प्रमुुखलाई प्राप्त जिम्मेवारी वोध गर्दै आगामी आर्थिक बर्ष २०८०÷८१ को बजेट यस गरिमामय सभा समक्ष प्रस्तुुत गर्न गईरहेको छुु ।
२. यस अवसरमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक व्यवस्था स्थापनाका.लागि विभिन्न कालखण्डमा भएका जनआन्दोलन, दशवर्षे जनयुुद्ध, राजनैतिक क्रान्ति एवं संघर्षका ऐतिहासिक तथा महान सहिदहरुप्रति उच्च सम्मानका साथ हार्दिक श्रद्धासुुमन अर्पण गर्दछुु । साथै घाइते तथा अंगभंग भएर बांचिरहनुु भएका सम्पूर्ण योद्धाहरुप्रति हार्दिक अभिनन्दन सहित उच्च सम्मान प्रकट गर्दछुु 
३. यस बागलुुङ नगरपालिकाको पहिलो जननिर्वाचित नगर प्रमुुख स्व.ऋृषीराम शर्मा तथा नगर उप–प्रमुुख पद्मचन्द्र राजभण्डारी लगायत अग्रज नेतृत्वहरुको महत्वपूुर्ण योगदानको स्मरण गर्दै उच्च सम्मान व्यक्त गर्दछुु ।
४. संघीय लोकातान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको दोस्रो स्थानीय तहको निर्वाचनबाट हामीले यस नगरपालिकाको निर्वाचित जनप्रतिनिधीको जिम्मेवारी ग्रहण गरेको एक वर्ष पुुरा भईसकेको छ । यस एक वर्षमा नगरवासीहरुप्रति पूूर्ण उत्तरदायी बनेर कार्य गरेका छौं र सबै नगरवासीहरुबाट पाएको आत्मिय माया तथा प्राप्त सल्लाह, सुुझाव एवं स्वच्छ आलोचनाका लागि हादिक आभार एवं कृतज्ञता व्यक्त गर्दछुु ।
५. विश्वव्यापी कोभिड संक्रमण र यसबाट सृजित आर्थिक मन्दीले देश विदेशमा गहिरो प्रभाव पारेको छ । अर्थतन्त्र संकुुचित भएको बर्तमान अवस्थामा स्थानीय अर्थतन्त्र पनि मन्दीको मारबाट अछुुतो रहन सकेन । यो अवस्थामा पनि सन्तुुलित एवं समावेशी विकास, आर्थिक बृद्धि, सुुशाशन, दिगो पूुर्वाधार विकास, बाल मैत्री स्थानीय शासन, रोजगारी तथा शिपमुुलक तालिम, पर्यटन विकास र सामाजिक विकासको कार्यमा बजेट लक्षित गर्ने भरमग्दुुर प्रयास गरेको छुु ।
६. नेपालको संविधान, नेपालको दीर्घकालिन विकास लक्ष्य, पन्ध्रौ योजना, नेपाल सरकारको नीति तथा कार्यक्रम, गण्डकी प्रदेश सरकारको नीति तथा कार्यक्रम, मध्यकालिकन खर्च संरचना र आवधिक योजना सहित स्थानीय राजनैतिक दलहरु, स्थानीय विज्ञ, नागरिक क्षेत्रका अगुवा, विषयगत समिति लगायत सरोकारवाला संघ सस्थाहरुको सुुझावलाई बजेट तर्जुुमाको मार्गदर्शनको रुपमा लिएको छुु । साथै यस गरिमामय सभामा नगर प्रमुुखज्यूूबाट प्रस्तुुत आ.ब ०८०÷८१ को नीति तथा कार्यक्रमलाई प्रमुुख आधार बनाएको छुु ।
सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
अव म बागलुुङ नगरपालिकाको गत आर्थिक बर्ष २०७८÷०७९ को यथार्थ आवस्था संक्षेपमा प्रस्तुुत गर्न चाहन्छुु ।
७. नेपाल सरकारवाट प्राप्त हुने वित्तिय समानीकरण अनुदान तर्पm १७,३८,००,०००। (सत्र करोड अठ्तिस लाख), राजश्व वाँडफांड तर्पm रु १०,४०,२१,०००। (दश करोड चालिस लाख एक्काईस हजार), सशर्त अनुदान तर्पm रु ६०,९६,८८,०००। (साठी करोड छयानव्वे लाख अठासी हजार), विशेष अनुदान तर्पm २,३३,००,०००। (दुुई करोड तेत्तिस लाख) र समपुरक अनुदान तर्पm रु १,७१,००,०००। (एक करोड एकहत्तर लाख), गरी संघीय सरकारवाट प्राप्त हुने गरी ९२,७९,०९,०००। (वयानव्वे करोड उनासी लाख नौ हजार) प्रदेश सरकारवाट प्राप्त हुने समानीकरण अनुदान तर्पm रु २,१४,२२,०००। (दुुइ करोड चौध लाख बाईस हजार), सशर्त अनुदान तर्पm रु ६०,००,०००। (साठी लाख), राजश्व वांडफांड तर्पm रु ३९,७२,०००। (उनान्चालिस लाख वहत्तर हजार), समपुरक अनुदान रु ५०,००,०००। (पचास लाख रुपैया) गरी जम्मा रु ७,२१,४२,०००। (सात करोड एक्काईस लाख बयालिस हजार) त्यसै गरी सडक वोर्ड तर्पm रु ९२,००,०००। (वयानव्वे लाख), आन्तरिक आय तर्पm रु ८,४३,८९,०००। (आठ करोड त्रिचालिस लाख उनानव्वे हजार) र गत वर्षको मौज्दात तर्पm रु १०,७८,००,०००। (दश करोड अठहत्तर लाख) गरी जम्मा रु १,२०,१४,४०,०००। (एक अरव विस करोड चौध लाख चालिस हजार रुपैया) आय अनुमान गरिएकोमा नेपाल सरकारवाट जम्मा रु ८५,५३,७२,८८९। (पचासी करोड त्रिपन्न लाख वहत्तर हजार आठ सय उनानव्वे रुपैया) मात्र प्राप्त भई ९२.१८ प्रतिशत आय भएको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारवाट गरिएको आय अनुमान मध्ये जम्मा रु ५,५६,००,४७२। (पाच करोड छपन्न लाख चारसय वहत्तर) आय भई ७६.९८ प्रतिशत आय भएको छ भने सडक वोर्डवाट रु ६४,४०,०००। (चौसठ्ठी लाख चालिस हजार) र आन्तरिक आयवाट ५,८५,०५,९३२ (पांच करोड पचासी लाख पाँच हजार नौ सय वत्तिस) र गत वर्षको मौज्दातवाट जम्मा रु १३,७९,६७,८२२ (तेह्र करोड उनासी लाख सतसठ्ठी हजार आठ सय वाईस) गरी जम्मा रु १,११,३८,८७,११५। (एक अरव एघार करोड अठ्तिस लाख सतासी हजार एकसय पन्ध्र रुपैया मात्र आय भई लक्ष्यको ९२.७० प्रतिशत मात्र यथार्थ आय भएको छ । 
८. त्यसै गरी खर्च तर्पm आर्थिक विकासका लागि रु ३,३०,६४,१८०। (तिन करोड तिस लाख चौसठ्ठी हजार एकसय असी), सामाजिक विकास तर्पm रु ५०,३३,१५,३३०। (पचास करोड तेत्तिस लाख पन्ध्र हजार तिनसय तिस), पूूर्वाधार विकास तर्पm रु १३,१३,२०,१२९। (तेह्र करोड तेह्र लाख विस हजार एक सय उनान्तिस), सुशासन तथा अन्तरसम्बन्धित क्षेत्र तर्पm रु ३,४२,६२,२८४। (तिन करोड वयालिस लाख वैसठ्ठी हजार दुुइ सय चौरासी) र कार्यालय सञ्चालन तर्पm रु ११,५५,६५,९३७। (एघार करोड पचपन्न पैसठ्ठी हजार नौ सय सैतिस रुपैया) गरी जम्मा रु ८१,७५,२७,८६२। (एकासी करोड पचहत्तर लाख सत्ताईस हजार आठ सय वैसठ्ठी रुपैया) मात्र खर्च भई रु २९,६३,५९,२५३। (उनान्तिस करोड त्रिसठ्ठी लाख उनान्साठी हजार दुुई सय त्रिपन्न रुपैया) अर्थात कुल आयको २६.६० प्रतिशत चालु आ.व.का लागि जिम्मेवारी सरी आएको थियो । 

सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
अव म चालु आ.व.२०७९।०८० को वजेट योजना तथा कार्यक्रम कार्यान्वयनका सन्दर्भमा देखिएका तथ्यहरु र वजेटको स्वरुपलाई प्रस्तुुत गर्ने अनुुमति चाहन्छु । 
९. नेपाल सरकारवाट प्राप्त हुने वित्तिय समानीकरण अनुदान तर्पm १८,४१,००,०००। (अठार करोड एकचालिस लाख ) राजश्व वांडफांड तर्पm रु १२,६०,३०,९७८ (वाह करोड साठी लाख तिस हजार नौसय अठहत्तर), सशर्त अनुदान तर्पm रु ६२,८५,१९,०००। (वईसठ्ठी करोड पचासी लाख उन्नाईस हजार), विशेष अनुदान तर्पm ३,२०,००,०००। (तिन करोड विस लाख) र समपुरक अनुदान तर्पm रु २,८०,००,०००। (दुुइ करोड असी लाख) , गरी संघीय सरकारवाट प्राप्त हुने गरी ९९,८६,४९,९७८। (उनान्सय करोड छयासी लाख उनन्पचास हजार नौसय अठहत्तर) प्रदेश सरकारवाट प्राप्त हुने समानीकरण अनुदान तर्पm रु २,२७,७६,०००। (दुुइ करोड सत्ताईस लाख छहत्तर हजार), राजश्व वांडफांड तर्पm रु ३,८९,१०,०००। (तिन करोड उनानव्वे लाख दश हजार), समपुरक अनुदान रु ५०,००,०००। (पचास लाख रुपैया) विशेष अनुदान ५०,००,०००। (पचास लाख रुपैया) गरी जम्मा रु ७,१६,८६,०००। (सात करोड सोह्र लाख छयासी हजार) त्यसै गरी स्थानीय राजश्व वांडफांड तर्पm रु १७,५०,०००। (सत्र लाख पचास हजार) आन्तरिक राजश्व आय तर्पm रु १७,३०,६३,८६३। (सत्र करोड तिस लाख त्रिसठ्ठी आठसय छत्तिस) र गत वर्षको मौज्दात तर्पm रु ३३,८०,७४,८३३। (तेत्तिस करोड असी लाख चौरहत्तर हजार आठ सय तेत्तिस) समेत गरी जम्मा रु १,५८,३२,२४,६४७। (एक अरव अन्ठाउन्न करोड वत्तिस लाख चौविस हजार छ सय सत्चालिस रुपैया) आय अनुमान गरिएकोमा २०८० जेष्ठ महिनाको मसान्तसम्म नेपाल सरकारवाट जम्मा रु ८६,६६,२३,२३२। (छयासी करोड छैसठ्ठी लाख तेईस हजार दुुइ सय वत्तिस रुपैया) मात्र प्राप्त भई ८६.७७ प्रतिशत, प्रदेश सरकारवाट रु ४,६३,९८,९५३। (चार करोड त्रिसठ्ठी लाख अन्ठानव्वे हजार नौ सय त्रिपन्न) आय प्राप्त भई ६४.७२ प्रतिशत, आन्तरिक राजश्व आयवाट ५,२८,२३,२१० (पांच करोड अठ्ठाईस लाख तेईस हजार दुुइ सय दश) र गत वर्षको मौदातवाट जम्मा रु ३३,८०,७४,८३३। (तेत्तिस करोड असी लाख चौहत्तर हजार आठसय तेत्तिस) गरी जम्मा रु १,३०,३९,२०,२२८। (एक अरव तिस करोड उनन्चालिस लाख विस हजार दुुइ सय अठ्ठाईस रुपैया मात्र वास्तविक आय भएको व्यहोरा पेश गरेको छु । सो को विवरण अनुसूचीहरुमा प्रस्तुत गरेको छु । 
सभाका अध्यक्ष महोदय 
सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
 चालु आ.व.२०७९।०८० का विद्यमान आर्थिक गतिविधिहरु एवं बजेट कार्यान्वयनको सन्दर्भमा देखिएका केहि चुनौतीहरुलाई  समीक्षात्मक रुपमा प्रस्तुुत गर्दछुु ।
१. आन्तरिक श्रोतमा अपेक्षित उपलव्धी नभएका कारण श्रोतमा न्यूनता आएको छ । 
२.आर्थिक श्रोत साधनको सीमितता र स्थानीय असिमित आवश्यकता छ ।
३. केन्द्र तथा प्रदेश सरकारवाट प्राप्त हुनुुपर्ने राजश्व वांडफांड अन्तर्गतको रकम अपेक्षित रुपमा प्राप्त हुन सकेन । 
४.राष्ट्रपति शैक्षिक सुधारका कार्यक्रमहरु कार्यान्वयनमा गई दायित्व श्रृजना भयो तर प्राप्त रकम समयमा खर्च गर्न सकिएन ।
५.स्वीकृत आयोजनाहरुको कार्यान्वयन तिव्र गतिमा भयो, जसले गर्दा कार्य सम्पन्नताका आधारमा भुक्तानी दायित्व श्रृजना भयो तर अपेक्षित आयको लक्ष्य हासिल गर्न सकिएन । जसले गर्दा वित्तिय व्यवस्थापनमा चुनौती थपिएको छ । 
सभाका अध्यक्ष महोदय 
 चालु आ.व. २०७९।०८० का लागि स्वीकृत योजना तथा कार्यक्रमहरु कार्यान्वयन श्रोतगत चुनौतीहरुका वावजुद पनि  भए गरिएका उपलव्धीहरुलाई संक्षेपमा उल्लेख गर्ने अनुमति चाहन्छु । 
१. एघारौ र बाह्रौ नगर सभाबाट स्वीकृत भएका योजना तथा कार्यक्रमहरु कार्यान्वयनका लागि गत साउन २९ गतेबाट योजना संझौता गरी कार्य थालनी भएको थियो । ६४५ वटा वडा स्तरीय तथा नगर स्तरीय योजना र निर्माण व्यवसायी मार्फत संचालनमा रहेका रुग्ण योजना ४२ गरी कुल ६८७ वटा योजना संचालनमा रहेका थिए 
२. वालमैत्री कार्यक्रमलाई मध्यनजर राखी नगर कार्यपालिकाको निर्णयानुसार ४५ वटा विद्यालयलाई रकम विनियोजन भएकोमा संझौता भई कार्यान्वयन तथा फरफारकको चरणमा रहेका छन् । सवै प्रकारका योजनाको कूल संख्या ७३२ वटा रहेकोमा सो मध्ये ५३५ वटा योजना फरफारक भई बांकी १९७ वटा योजना निर्माणाधिन अवस्थामा रहि फरफारक हुन बांकी रहेका छन् ।
३. १० लाखभन्दा माथिका योजना तथा कार्यक्रमहरुको प्रभावकारी अनुगमन गरी काम गरेका योजना तथा कार्यक्रमको सम्बन्धित फिल्डमा पुगी नापजाँच गरी भुक्तानीका लागि सुझाव सहित नगरपालिकामा सिफारिश गर्ने कार्य गरिएको छ । काम अधुरो र कमजोर निर्माण गरेका योजनाको कार्यहरुको यथार्थ मूूल्याङ्कन गरी भुक्तानीका लागि सिफारिश गर्ने गरिएको छ ।
४. निर्माण व्यवसायीबाट निर्माण भएका योजनाहरुको हकमा फिल्डमा निर्माण कार्य राम्रो गरेकाको हकमा मात्र सिफारिश गर्ने गरिएको, केहि रुग्ण आयोजनाहरुको हकमा नगर कार्यपालिकाको बैठकमा छलफल गर्ने कार्य अगाडि बढाईएको छ ।
५.  नगर क्षेत्रभित्र नियमित यातायात संचालनका लागि सम्बन्धित फिल्डमा गई तत्काल डोजर लगाई बाटो खुलाउने कार्य गर्ने गरिएको छ ।
६.  अन्य कार्यालयबाट संचालन गरिएका ठूला पूर्वाधार आयोजनामा डुब्लिकेशन हुन नदिन फिल्डमा गएका वेला अनुगमन गरी तत्काल सम्बन्धित कार्यालयसंग समन्वय गरिएको छ ।
७. नगरस्तरीय अनुगमन समितिको पहलमा जिल्ला स्तरीय निकायका प्रमुखको टीमबाट क्रसर उद्योग लगायत ठूला पूर्वाधार आयोजनाहरुको अनुगमन गराउने कार्य शुरुवात गरिएको छ ।
८. दावगरामा बसपार्क संचालन गरी नगर क्षेत्रमा जीप र ट्याक्सी छिर्न नदिने गरी चिप्लेटी वसपार्कमा जीप तथा ट्याक्सी पार्क बनाउने गरी पहल गरिएको छ ।
९. शहरी ढल तथा भल व्यवस्थापन गर्ने कार्यका लागि आवश्यक पहल गरिएको छ ।
१०. पर्यटकीय गन्तव्यको रुपमा विकास गर्न पर्यटन विकासमा टेवा पुग्ने गरी मठ, मन्दिर तथा सांस्कृतिक महत्वका विषयमा लगानी गरिएको छ ।
११. बजार क्षेत्रको सुरक्षाका लागि सि.सि. क्यामरा जडान गरिएको छ । यसै गरी मालढुंगामा स्वागत वोर्ड सहित सो स्थानबाट रामरेखा, उपल्लाचौर हुदै कुंडुलेसम्म सोलार वत्ती जडान गर्ने कार्य थालनी गरिएको छ । बजार क्षेत्रमा पनि सोलार वत्ती जडान गर्ने कार्य सम्पन्न गरिएको छ ।
१२. फोहरमैला व्यवस्थापन अन्तर्गत फोहर डम्पिङ गर्न समस्या भएका कारण डम्पिङ साईटको फोहरलाई वडा नं. १३ स्थित कालाखोलामा खाडल खनी पुर्ने कार्य गरिएको छ ।
१३. हालसम्मको अवस्था हेर्दा निर्माण व्यवसायीको भुक्तानीका लागि रु. १३ करोड ७४ लाख भुक्तानी गर्नु पर्ने देखिन्छ भने वडा स्तरीय र नगरस्तरीय योजनामा रु. ११ करोड गरी रु. २४ करोड ७४ लाख भुक्तानी गर्नु पर्ने देखिएको छ ।
१४.राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रम अन्तर्गत निर्माणाधिन अवस्थामा रहेका १६ वटा विद्यालयका भवन निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा रहेका छन भने ३ वटा विद्यालयमा विज्ञान प्रयोगशाला र ४ वटा विद्यालयमा पुुस्तकालय स्थापना गरिएको छ ।
आदरणीय सभाध्यक्ष तथा सदस्यज्यूहरु,
अब म आन्तरिक तथा बाह्य राजश्व परिचालनको क्षेत्रतर्फ भएको प्रगतिबारे संक्षिप्त विवरण पेश गर्ने अनुमति चाहन्छु ।
राजश्व परिचालन तर्पm 
नगरपालिकाको आ. व. २०७९।८० को लागि १ अर्ब ५८ करोड ३१ लाख ८४ हजार ६ सय ४७ रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ महिनाको मसान्तसम्म १ अर्ब ३० करोड ३८ लाख ३५ हजार १ सय ९० रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ८२.३५%  संकलन भएको व्यहोरा पेश गर्दछु । 
बजेट तथा खर्चको विवरण
चालु खर्चतर्फः
चालु खर्च शिर्षक अन्तर्गत ८० करोड ९४ लाख १८ हजार ५ सय रुपैयाँ संशोधित विनियोजन स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ महिनाको मसान्तसम्म ५९ करोड १० लाख ९६ हजार ५ सय ३ रुपैयाँ ७९ पैसा अर्थात कुल स्विकृत विनियोजनको ७३.०३% खर्च भएको छ । 
पुँजीगत खर्चतर्फः
पुजिगत खर्च शिर्षक अन्तर्गत ७६ करोड १७ लाख ७२ हजार १ सय ४७ रुपैयाँ संशोधित विनोयोजन स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ महिनाको मसान्तसम्म ३९ करोड ९६ लाख ४० हजार १ सय २५ रुपैयाँ २८ पैसा  अर्थात कुल स्विकृत विनियोजनको ५२.४६% खर्च भएको व्यहोरा अनुरोध गर्दछु ।
वित्तीय व्यवस्थातर्फः
वित्तिय व्यवस्थापन खर्च शिर्षक अन्तर्गत १ करोड १९ लाख ९४ हजार रुपैयाँ संशोधित विनोयोजन स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ  मसान्तसम्म १ करोड १९ लाख ५१ हजार ३ सय ५३ रुपैयाँ ८ पैसा अर्थात कुल स्विकृत विनियोजनको ९९.६४% वित्तीय प्रगती हासिल भएको व्यहोरा प्रस्तुत गर्दछु । समग्रमा, सोहि अवधिसम्म १ अर्ब २६  लाख ८७ हजार ९ सय ८२ रुपैयाँ खर्च अर्थात ६३.३३ ०% वित्तीय प्रगती हासिल भएको व्यहोरा पेश गर्दछु । चालु आ. व. का स्विकृत योजनाहरु सम्झौता तथा कार्यान्वयन भई भुक्तानी हुने क्रममा रहेकोले यसको वित्तीय प्रगती आर्थिक वर्षको अन्त्य सम्ममा वृद्धि हुने अपेक्षा गरेको छु ।
आदरणीय सभाध्यक्ष तथा सदस्यज्यूहरु,
अब म चालु आ. व. २०८०।८१ मा नगरपालिकाको विषयगत क्षेत्रतर्फ भएको प्रगतिबारे संक्षिप्त विवरण पेश गर्ने अनुमति चाहन्छु ।
आर्थिक विकास क्षेत्र
आ. व. २०७९।८० मा आर्थिक विकास क्षेत्रका लागि ९ करोड २० लाख ५९ हजार रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ महिनाको मसान्तसम्म ३ करोड ३५ लाख ९३ हजार ६ सय १३४ रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ३६.४९% वित्तीय प्रगति हासिल भएको छ ।
सामाजिक विकास क्षेत्र
आ. व. २०७९।८० मा सामाजिक विकास क्षेत्रका लागि ६४ करोड ४७ लाख ४६ हजार ५ सय रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ मसान्तसम्म ४५ करोड ७० लाख ५० हजार ६ सय ८ रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ६६.४५% वित्तीय प्रगति भएको छु ।
पूर्वाधार विकास क्षेत्र
आ. व. २०७९।८० मा पूर्वाधार विकास क्षेत्रका लागि ५३ करोड १७ लाख ९२ हजार ८ सय ११ रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ मसान्तसम्म २७ करोड २२ लाख ६ हजार ४ सय ३२ रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ५१.१९% वित्तीय प्रगति हासिल भएको व्यहोरा पेश गर्दछु ।
सुशासन तथा अन्तरसम्बन्धित क्षेत्र
आ. व. २०७९।८० मा सुशासन तथा अन्तरसम्बन्धित क्षेत्रका लागि १२ करोड ९३ लाख ११ हजार ३ सय ३६ रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ मसान्तसम्म १० करोड ७९ लाख १२ हजार ४ सय ७ रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ८३.४५% वित्तीय प्रगति हासिल भएको जानकारी गराउछु ।
कार्यालय सञ्चालन तथा प्रशासनिक क्षेत्र
आ. व. २०७९।८० मा कार्यालय सञ्चालन तथा प्रशासनिक क्षेत्रका लागि १८ करोड ५२ लाख ७५ हजार रुपैयाँ संशोधित अनुमान स्विकृत गरिएकोमा २०८० जेष्ठ मसान्तसम्म १२ करोड ७४ लाख २९ हजार ९ सय १९ रुपैयाँ अर्थात कुल अनुमानको ६८.७८% वित्तीय प्रगति हासिल भएको व्यहोरा पेश गर्दछु ।
आदरणीय सभाध्यक्ष तथा सदस्यज्यूहरु,
अब म नगरपालिकाको विकासका चुनौती र अवसरहरु प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु ।
माथि प्रस्तुत गरिएको चालु आ. व. को २०८० जेष्ठ मसान्तसम्मको अवधिको वित्तीय तथा भौतिक प्रगती विवरणको आधारमा तयार गरिएको संक्षिप्त समिक्षाको प्रवृत्ति विश्लेषण गर्दा आ. व. २०८०।८१ को बजेट तथा कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्न केहि चुनौती तथा अवसरहरु रहेको देखिएको छ । नगरपालिकाको विकाससँग सम्बन्धित योजना तथा कार्यक्रमहरु तर्जुमा गरी कार्यान्वयन गर्दै गर्दा देखा परेका चुनौतीहरुलाई प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु ।
चुनौतीहरुः
१.    नेपालको संविधान, स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन, २०७४ (संशोधन सहित) बमोजिमका व्यवस्थाहरु प्रभावकारी रुपमा कार्यान्वयन गर्ने,
२.    सीमित स्रोत र साधनबाट असिमित जनचाहना तथा सबै तर्फका आवश्यकताहरुलाई एकमुष्ट रुपमा तत्कालै सम्बोधन गर्ने,
३.    विभिन्न सात तहसम्मको योजना प्रक्रिया पूरा गरी योजना माग, छनौट, प्राथमिकीकरण र कार्यान्वयनमा कानूनी व्यवस्था अनुरुपको उत्तरदायित्त्व पूरा गर्न स–साना योजनाहरुलाई वडा तहबाट सम्बोधन गर्न लगाई मझौला आकारका योजनामा नगरपालिकाको बजेटलाई केन्द्रित गर्ने,
४.    उपभोक्ता समितिको काम कारवाहिमा पारदर्शिता, जवाफदेहिता र अर्थपूर्ण जनसहभागीता कायम राख्ने,
५.    ठेक्का तथा उपभोक्ता समिति मार्फत गरिने कार्य समयमा सम्पन्न गर्ने,
६.    गैर सरकारी संस्था क्षेत्रको बजेट, कार्यक्रमलाई नगरपालिकाको प्राथमिकता क्षेत्रमा केन्द्रित गर्ने, 
७.    दिगो विकासको लक्ष्य प्राप्त गर्न नीति तथा कार्यक्रममा लक्ष्यहरुलाई स्थानीयकरण गर्ने, 
८.    आन्तरिक राजश्व संकलनको लक्ष्यलाई हासिल गर्न स्थानीय नागरिक तथा स्थानीय सरकारप्रति एक अर्काका पूरकका रुपमा रहेको आभाष दिलाउँदै घरदैलोको सरकारका रुपमा आशा र भरोसाको सञ्चार गर्ने,
९.    आर्थिक संकटका कारण नेपाल सरकार तथा प्रदेश सरकारबाट अनुमान गरिएको राजश्व तथा अनुदानको रकम सबै प्राप्त हुने अवस्थाको सुनिश्चितता नहुँदा तर्जुमा गरिएका योजनाहरुको कार्यान्वयनमा द्विविधा हुने गरेको ।
आदरणीय सभाध्यक्ष तथा सदस्यज्यूहरु,
माथि उल्लिखित चुनौतीहरु विद्यमान हुँदाहुँदै पनि यस नगरपालिकाको सामाजिक, आर्थिक, वातावरणीय तथा भौगोलिक विशिष्टताका कारण हामीसंग उपलब्ध अवसर र सम्भावनालाई नगरको विकासका लागि संम्पत्तिको रुपमा लिइ हाम्रा कार्यहरु अघि बढाउनु पर्ने छ ।
अवसर तथा सम्भावनाहरुः
१.    मुलुकको गौरवको योजनाका रुपमा रहेका मध्य पहाडी राजमार्ग र कालिगण्डकी करिडोर जस्ता महत्वपूर्ण राजमार्गहरुको सहज पहुँच,
२.    साविक धौलागिरी अञ्चलको सदरमुकाम तथा हाल जिल्ला सदरमुकामका रुपमा विभिन्न सरकारी, निजि, गैर–सरकारी संघ संस्था लगायत विशिष्ट व्यक्तिहरुसँगको आवश्यकता बमोजिमको पहुँच तथा उपलब्धता
३.    हावापानी तथा जलवायुको दृष्टिबाट आवासीय सहरको सम्भावना भई तिव्र शहरीकरण हुँदै गरेको,
४.    विभिन्न स्थानीय स्रोत र साधनहरुको परिचालन गरी स्थानीयस्तरमा उद्योग, पर्यटन तथा अन्य व्यवसाय सञ्चालनमा सहजता देखिएको,
५.    नगरपालिका र वरिपरिका क्षेत्रलाई प्याकेजको रुपमा धार्मिक, ऐतिहासिक सम्पदा एवम् उष्णदेखि शितोष्ण जलवायु भएका विविधतायुक्त प्राकृतिक सौन्दर्य स्थानहरु समेटी उत्कृष्ट पर्यटकीय गन्तव्यको रुपमा विकास गर्न सकिने, 
६.    स्थानीय स्तरमा उपलब्ध भएका खनिज तथा नदीजन्य पदार्थको व्यवस्थित उत्खनन् र उपयोग गरी नगरपालिकाको विकास निर्माण तथा आयस्रोत बढाउन सकिने ।

सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
अब म आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को बजेटका उद्धेश्य र प्राथमिकताहरु प्रस्तुुत गर्ने अनुमति चाहन्छुु ।
क) नगरको अर्थतन्त्रलाई चलायमान बनाइ उच्च एवं समावेशी आर्थिक बृद्धि हासिल गर्ने ।
ख) बाल मैत्री स्थानीय शासन कार्यक्रमको कार्यान्वयन गर्ने
ग) शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानी जस्ता नागरिकका अत्यावश्यकीय सेवालाई गुुणस्तरीय र आम नागरिकको पहुुंचमा सहज रुपमा   पुु–याउने ।
घ) सुुशासन र नागरिक मैत्री सेवा प्रवाह गर्ने ।
ङ) फोहोर मैलाको व्यवस्थापन तथा वातावरण संरक्षणमा सहयोग पुु¥याउने ।
च) समान कामको लागि समान ज्यालाको सिद्धान्तलाई कडाइका साथ कार्यान्वयनमा जोड दिइने ।
छ) कृषि पशुु तथा पर्यटन विकास जस्ता आर्थिक विकासका क्षेत्रहरुमा टेवा पुु¥याउने ।
ज) योजना निर्माण, विकास र समृद्धिमा सार्वजनिक नीजि र सहकारी क्षेत्रको साझेदारीलाई उच्च प्राथमिकता दिने ।
झ) उत्पादनशील गतिविधि सञ्चालन गरी, उद्यमशीलता तथा स्थानीय रोजगारी श्रृजना गर्ने ।
ञ) अनुुसन्धान र सामाजिक विकासका कार्यलाई प्राथमिकतामा राख्ने  
सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
  अब म आर्थिक बर्ष २०८०÷८१ का लागि लिईएको राजश्व सम्बन्धी नीतिहरु प्रस्तुुत गर्दछुु ।
१. बागलङ नगरपालिकाले स्वीकृत गरेका मौजुदा करका श्रोतहरुका आधारमा स्वीकृत राजश्व असुलीलाई प्रभावकारी वनाई स्थानीय श्रोत साधनको समुचित उपयोगको नीति लिईएको छ । 
२. नगरका विभिन्न वडामा रहेका स्थानीय श्रोतहरुको अध्ययन गरी अवस्था र आवश्यकता अनुसार कानून निर्माण गरी सम्भाव्य श्रोतहरुको समुचित उपयोगको नीति लिईएको छ ।  
३. नगरमा सञ्चालित विभिन्न पेशा व्यवसाय उद्योग धन्दाको वातावरणीय प्रभावको अध्ययन गरी प्रदुुषणको मात्राको आधारमा प्रदुुषण शुल्क लगाई स्थानीय प्रदुुषण नियन्त्रणको प्रभावकारी संयन्त्र निर्माण गरिने छ । 
४. नगर क्षेत्र भित्र सञ्चालित ठुला आयोजनाको निर्माणका कारण सडक जिर्ण हुने अवस्था आएमा त्यस्तो जिर्ण अवस्थाको मुल्यांकनका आधारमा स्थानीय सडक उपयोग सम्बन्धी शुल्क लगाउन आवश्यक नीति निर्माण गरिने छ । 
५. सांघुरा सडकहरु त्यसमा पनि सवारी चाप र लामो समयसम्मको पार्किङले गर्दा वजारका सडकहरु जाम हुने गरेकाले सडकमा पार्किङ गरि राख्ने मोटर साईकलहरुमा प्रतिदिन रु १० मात्र पार्किङ शुल्क लगाई सडकमा पार्किङको चापलाई कम गर्ने नीति लिईएको छु । 
६. काठेखोला सहित सम्भाव्य स्थलको प्रारम्भिक वातावरणीय अध्ययन गरी प्रतिवेदनका आधारमा नदी खोलाको पर्यवरणीय सन्तुुलन नविग्रने गरी नदी जन्य पदार्थको उत्खनन गरी आन्तरिक श्रोत बृद्धि गरिने छ ।
७. नगर क्षेत्र भित्र दर्ता नगरी संचालनमा रहेका पेशा व्यवसाय तथा फर्महरुलाई आगामी आसोज मसान्तसम्म दर्ता गर्न समय दिइएको छ । उक्त अवधि भित्र दर्ता नगरेमा नियमानुुसार कारवाहीको प्रकृया अगाडी बढाइने छ ।
८. बजारलाई मार्यादित, स्वच्छ, प्रतिस्पर्धी र उपभोक्ता मैत्रि बनाउनलाई बजार अनुुगमन कार्यलाई सरोकारवालाहरुको समेत सहभागितामा प्रभावकारी बनाइने छ ।
९.नगर क्षेत्रको जग्गा वर्गिकरण गरी सम्पत्ति करलाई समय सापेक्ष गर्ने बनाइने छ ।
१०.नगर क्षेत्रमा रहेका पार्क तथा सार्बंजनिक स्थलहरुलाई आवश्यक कार्यविधिका आधारमा करार गरी निजी क्षेत्रको माध्यमद्धारा संचालन गर्ने व्यवस्था मिलाईने छ ।
११.बर्तमान व्यवसायीक मन्दीलाई मध्यनजर गरी साविकका व्यवसाय करको दरमा १० प्रतिशत कटौति गरी कर प्रस्ताव गरिएको छ । आर्थिक बर्ष ०८०÷८१ का लागि प्रस्तावित व्यवसाय कर आगामी असोज मसान्त भित्र बुुझाउने करदातालाई बार्षिक करको दरमा १० प्रतिशत छुट दिइने छ । यो नीतिले करदातालाई प्रोत्साहित गर्ने छ र समयमा कर तिर्ने भावनाको विकास हुने अपेक्षा गरेको छुु ।
१२.आगामी आर्थिक बर्षका लागि तालिम, भ्रमण तथा बैठक भत्ता कटौती गरेको छुु । अत्यावश्यकीय बैठक, तालिम तथा कार्यक्रम वाहेकका अन्य बैठक तथा गतिबिधिहरुका लागि भर्चुअल  मिटिङको व्यवस्था मिलाई मितव्ययीताको  सिद्धान्त अवलम्वन गर्ने नीति लिएको छुु ।
१२.स्थानीय कर राजश्व विज्ञ परामर्शदाताको माध्यमवाट स्थानीय कर राजश्व सम्बन्धी अध्ययन गराई प्राप्त तथ्यका आधारमा सरोकारवालाहरुको सहभागितामा प्रशिक्षण गराई स्थानीय करको पहिचान तथा करलाई परिभाषित गरी स्थानीय कर राजश्वको स्थायित्वमा आम नगरवासीहरुको उत्तरदायित्व वृद्धि गरिने छ । 
सभाध्यक्ष महोदय एवं सभासदस्यज्यूूहरु
   अब म आगामी आर्थिक बर्ष २०८०।०८१ को नीति तथा कार्यक्रमहरुको कार्यान्वयनका लागि बजेट श्रोत अनुमान तथा खर्च प्रस्ताव सम्बन्धी सक्षिंप्त विवरण प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहान्छुु 
नेपाल सरकारवाट प्राप्त हुने वित्तिय समानीकरण अनुदान तर्पm १५,८५,००,०००। (पन्ध्र करोड पचासी लाख ) राजश्व वांडफांड तर्पm रु १२,३४,७२,०००। (वाह करोड वहत्तर चौतिस लाख वहत्तर हजार), सशर्त अनुदान तर्पm रु ७१,२६,००,०००। (एकहत्तर करोड छव्विस लाख ), विशेष अनुदान तर्पm १, ३०,००,०००। (एक करोड तिस लाख) र समपुरक अनुदान तर्पm रु १,८५,००,०००। (एक करोड पचासी लाख), वन तथा विद्युत रोयल्टी तर्पm रु २२,०५०। (वाईस हजार पचास रुपैया) गरी संघीय सरकारवाट प्राप्त हुने गरी १,०२,६०,९४,०५०।  (एक अरव दुुई करोड साठी लाख चौरानव्वे हजार पचास रुपैया) प्रदेश सरकारवाट प्राप्त हुने समानीकरण अनुदान तर्पm रु २,२८,१५,०००। (दुुइ करोड अठ्ठाईस लाख पन्ध्र हजार), राजश्व वांडफांड तर्पm रु २,६५,६६,०००। (दुुई करोड पैसठ्ठी लाख छैसठ्ठी हजार), समपुरक अनुदान रु १,००,००,०००। – एक करोड रुपैया) सशर्त अनुदान २५,००,०००। (पच्चिस लाख रुपैया) गरी जम्मा रु ६,१८,८१,०००। ( छ करोड अठार लाख एकासी हजार ) त्यसै गरी आन्तरिक राजश्व आय तर्पm रु ९,२४,२२,०००। (नौ करोड चैविस लाख वाईस हजार) र अन्य विविध आय १४,१७,३८,२५०। चौध करोड सत्र लाख अठेतिस हजार दुुईसय पचास रुपैया समेत गरी जम्मा रु १,३३,२१,२९,३००। (एक अरव तेत्तिस करोड एक्काईस लाख उनान्तिस हजार तिनसय रुपैया) आय अनुमान गरि सोहि वमोजि व्ययको व्यवस्था मिलाएको छु । 
सभाका अध्यक्ष महोदय
  चालु आ.व. २०८०।०८१ को कुल आय अनुमान रु १,३३,२१,२९,३००। (एक अरव तेत्तिस करोड एक्काईस लाख उनान्तिस हजार तिनसय रुपैया) लाई देहाय वमोजिम वांडफांड गरी देहाय वमोजिमका अनुसूचीहरुमा प्रस्ताव गरेको छु । 
१.कुल अनुमानित आय व्ययको विस्तृत विवरण अनूसूची १ मा प्रस्ताव गरेको छु ।
२.संघीय सरकारवाट स्वीकृत विभिन्न कार्यक्रमहरु अनुसूची २ मा प्रस्ताव गरेको छु । 
३. राजश्व अनुमानको विस्तृत विवरण अनुसूची ३ मा प्रस्ताव गरेको छु । 
४.कार्यालय सञ्चालन तथा नगरस्तरीय योजनाहरुको विवरण अनुसूची ४ मा प्रस्ताव गरेको छु ।
५.कार्यालयको शाखागत वजेट तथा कार्यक्रम अनुसूची ५ मा प्रस्ताव गरेको छु ।
६. वडास्तरीय योजना तथा कार्यक्रमहरुलाई अनुसूची ६ मा प्रस्ताव गरेको छु ।
नगर सभाका अध्यक्ष महोदय
अव म आगामी. आर्थिक बर्षको नीति तथा कार्यक्रमले जोड दिएका  प्राथमिकताहरुलाई आधार मानी तयार गरिएको चालु वजेटका मुख्य विशेषता संक्षेपमा उल्लेख गर्न चाहन्छु ।
१. आगामी आर्थिक बर्षका लागि तालिम, भ्रमण तथा बैठक भक्ता कटौती गरेको छुु । अतिआवश्यक बैठक, तालिम तथा कार्यक्रम बाहेकका अन्य गतिबिधिहरुका लागि भर्जुुअर मिटिङको व्यवस्था मिलाएको छुु । मितव्ययीताको  सिद्धान्त अवलम्वन गर्ने नीति लिएको छुु ।
२.  कृषकहरुको सुविधाका लागि निशुल्क कृषि  परामर्श सेवा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, कृषि विमा काईक्रम सञ्चालन गर्ने, कृषि तथ्यांक संकलन गर्न वाकी रहेका वडाहरुमा किसान सूचीकरण कार्याक्रम सञ्चालन गर्ने, वेमौसमी खेति मसला वालीलाई प्रोत्साहन गर्नेगरी वजेट तथा कार्यक्रममा समावेश गरिएको छ ।
३. कृषि पकेट क्षेत्र निर्धारण गर्ने, स्थानीय विउ उत्पादनलाई प्रोत्साहन दिने तथा वांदर प्रभावित क्षेत्रमा टिमुर ओखर, कागती, अदुवा वेसार खेतिलाई प्रवर्धन  गर्ने र विभिन्न निकायहरुको संघ संस्थाहरुको साझेदारीमा कृषिमेला आयोजना गरिने छ । एक वार्ड एक पकेट एक नमुुना फर्म सञ्चालन गर्ने , गाजा तथा भांगो खेतिको सम्भाव्यताको अध्ययन गरीने छ । कृषि क्षेत्रको विकासका लागि आवश्यक बजेट बिनियोजन गरिएको छ ।
४. बाझो जमिन व्यवस्थापन, कृषि तथा पशुुपंक्षि सम्बन्धि अध्ययन, तालिम, अवलोकन तथा प्रदर्शनीका लागि उपयुुक्त स्थानमा बागलुुङ नगरस्तरिय कृषि तथा पशुुपंक्षि अध्ययन केन्द्रको स्थापनामा पहल गरिने छ । नर्सरी किसानलाई प्रोत्साहन गरिने छ ।
५. आयातित कृषि उपजहरुको तथ्यांक संकलन गर्ने, स्थानीय उत्पादनलाई आधार वनाई गांउ शहर अन्तरसम्वन्ध सञ्जाल वलियो वनाउने गरी कृषि उत्पादनलाई जोड दिनेगरी आवश्यक कार्यक्रम प्रस्ताव गरिएको छ । कृषि तथा पशुु क्षेत्रका लागि रु १ करोड ७ लाख ५० हजार विनियोजन गरेको छुु ।
६. नगरका विपन्न असहाय तथा हिंसा पिडित महिलाहरुका लागि आवश्यक सहयोग गर्न तथा असहाय, विद्यालय जानवाट वञ्चित, सडक वालवालिकाहरुको अध्ययन र संरक्षण गर्नेगरी खुुशी महिला तथा वाल वचाउ कोष कार्यक्रम सञ्चालन गर्नेगरी बजेटमा रु १५ लाख विनियोजन गरेको छुु । खुुशी महिला तथा वाल वचाउ कोषको भवन निर्माणका लागि पहल गरिने छ ।
७. दुध अण्डा मासू र तरकारीमा आत्म निर्भर नगर निर्माण गर्ने गरी कृषि तथा पालन व्यवसायलाई जोड दिईएको छ । 
८. यान्त्रिक हलोका कारण गोरु विस्थापित हुने अवस्था आएकोले गोरुपालक कृषकहरुलाई प्रोत्साहन गर्नेगरी कार्यक्रममा समावेश गरिएको छ । 
९. निस्क्रिय सहकारीहरुको पहिचान गरी खारेज गर्ने र एकै प्रकृतिका सहकारी संस्थाहरुलाई एकिकरण गर्न जोड दिने र विभिन्न संघ संस्थाहरुको साझेदारीमा कोपोमिक्स लगायतका सहकारी व्यवस्थापन सम्बन्धी तालिम संचालन गरिने छ ।
१०. वृहत कृष्ण गण्डकी सभ्यता परियोजनाको गुरु योजना तयार गरी अध्ययन अनुुसन्धान गरिने छ ।
११. बागलङु घुम्न जांउ कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, नगरका पर्यटकीय गन्तव्यहरुको पहिचान गरी पर्यटन गन्तव्य  नम्वर प्रदान गर्ने , एक वाड ,एकछाक, एकरात कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै पर्यटकीय पुर्वाधार तथा आतिथ्यता संस्कृतिको विकास गर्ने गरी बजेतको तर्जुुमा गरिएको छ । 
१२.नगर भित्र सञ्चालित होम स्टेहरुको प्रवर्धन गर्दै नगर अन्य स्थानहरुमा पनि होम स्टे सञ्चालन सम्बन्धी कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, प्रस्ताव गरिएको छ । 
१३. वागलुुङ वजार क्षेत्रलाई आकार्षक वनाउने गरी कार्यक्रम प्रस्ताव गरेको छु । सडकमा आवश्यक टफिक सिग्नल वोर्डहरु राख्ने , मालढुंगा पुलदेखि वांगेचौर खेलमैदानसम्म फुलका विरुवा रोप्ने, रुद्रेपिपल, चिप्लेटी बसपार्क हुदै कम्प्युुटोल क्षेत्र शौन्र्दयकरणका लागि विभिन्न कार्यक्रम संचालन गरिनेछ । 
१४. बागलुुङ नगरस्थित धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थलहरु र परम्परागत मेला पर्वहरुको संरक्षण र सम्वर्धन गरी पर्यटन पुर्वाधारको विकासलाई संस्थागत गरी व्यवस्थित रुपमा अघि बढाउनका लागि उप प्रमुुख पर्यटन विकास कार्यक्रमलाई प्रभावकारी रुपमा संचालन गर्न ४० लाख रुपैया विनियोजन को व्यवस्था मिलाइएको छु ।
१५. स्थानीय मदिरा उत्पादनलाई स्वास्थ्यका मापदण्ड पुरा गरी उत्पादन र वजारीकरणमा सहयोग गर्ने र मदिराको आयातलाई निरुत्साहित गर्नका लागि प्रारम्भिक अध्ययन गर्ने गरी वजेट तथा कार्यक्रममा प्रस्ताव गरिएको छ ।
१६.स्वदेश तथा विदेशवाट फर्केका युुवाहरुलाई स्वदेशमै उद्यमशिल वनाई उद्यमशिलता विकास कार्यक्रम सञ्चालन गर्न प्रोत्साहनको नीति लिइने छ ।
१७. श्रम डेक्स स्थापना गरी नगर क्षेत्रमा काम गर्ने सम्पूूर्ण श्रमिकहरुको तथ्याङ्क संकलन गरिने छ । श्रमिकहरुको हक हित अधिकारका लागि सहयोग र सहजिकरण गरिने छ ।
 १८. विद्यार्थीहरुका लागि पढ्दै कमाउद,ै कमाउदै रमाउदै कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने व्यवस्था मिलाइने छ । यो कार्यक्रम संचालनका लागि आधारभूूमि तयार गर्ने गरी आवश्यक रकम प्रस्ताव गरिएको छ ।
१९.स्थानीय वालमैत्री कार्यक्रमलाई उच्च प्राथमिकतामा राखि नगरलाई वालमैत्री नगर घोषण गर्ने गरी आवश्यक वजेटको व्यवस्था मिलाएको छु  ।
२०. धौलागिरी अस्पताललाई दुुईसय शैया सहितको मेडिकल कलेजको रुपमा विकास गर्न आवश्यक समन्वय गर्ने, साथै नगर अस्पताल र स्वास्थ्य संस्थाहरुको सेवालाई गुणस्तरीय वनाउने गरी कार्यक्रम प्रस्ताव गरेको छु ।  यस संगै स्वास्थ्य प्रतिको सचेतना सुत्केरी महिलालाई पोषणयुक्त खाना कार्यक्रम सञ्चालन गर्नका लागि आवश्यक वजेटको व्यवस्था मिलाएको छुु । 
२१. महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका सम्मान र प्रोत्साहन, स्वास्थ्य कर्मीहरुको क्षमता विकास साथै जेष्ठ नागरिक बृद्ध रोगी र आर्थिकरुपमा विपन्न नागरिकलाई निशुल्क स्वास्थ्य सेवा संगै योग प्राकृतिक चिकित्सा र स्वास्थ्य परामर्शसेवा संचालका लागि आवश्यक कार्यक्रम तय गरिएको छ । 
२२. पैयुुपाटामा १५ शैयाको नगर अस्पताल निर्माण सम्पन्न गरी सोही भवनबाट सेवा संचालन गरिने छ ।
२३. विद्यालय नर्स कार्यक्रम,आच.आई.भि. विरुद्ध सचेतना कार्यक्रम लागू औषध दुुर्वेशनी तथा लैंगिक हिंसा नियन्त्रण कार्यक्रम संचालन गर्न बजेट बिनियोजन गरेको छु । 
२४. खेलकुुद क्षेत्रको विकासका लागि नगर खेलकुुद विकास समिति गठन गरिएको छ । नगरका उपयुुक्त स्थानहरुमा खेल पूूर्वाधार निर्माण, खेलाडी प्रोत्साहन तथा उपयुुक्त स्थानहरुमा खुुल्ला व्यायामशाला स्थापना गर्न सहयोग गरिने छ । 
२५.राष्ट्रिय तथा अन्र्तराष्ट्रिय स्तरका खेलकुुद प्रतियोगितामा सहभागीहुने स्थानीय खेलाडीहरुलाई प्रोत्साहन गरिने, राष्ट्रपती रनिङशिल्ड प्रतियोगिता आयोजना गरिनुका साथै खेलाडीहरुको दूूर्घटना विमा खेल प्रशिक्षक र खेलाडीहरुको विवरण संकलन गरी अभिलेख राख्ने गरी कार्यक्रम तय गरिएको छ । 
२६. नगरपालिका क्षेत्रको सडक तथा पूूर्वाधार निर्माण तथा मर्मत सम्भारका लागि साझेदारीमा पुुर्वाधार एम्वुलेन्सको व्यवस्था गर्न पहल गरिने छ । आफ्नै कार्यालय भवन नभएका वडाहरुको भवन निर्माण गर्दैै लगिनेछ । एक वडा एक नमुना पुुर्वाधार विकास कार्यक्रमका लागि सरोकारवाला निकायसंग समन्वय गरी कार्य अघि बढाइने छ  ।
२७. निरयघाटमा निर्माण भएको बागलुुङ बृद्घाआश्रम निर्माणलाई पुर्णता दिदै उपयुक्त विधिबाट संचालन गरिने छ ।
२८. कालिगण्डकी नदीको निरयघाट देखी काठेखोला दोभान सम्मको क्षेत्रमा धार्मीक पुर्वाधार निर्माण गर्न गुरुयोजना तयार गरिने छ 
२९. बजार भित्र भुमिगत ढल निर्माण कार्यका लागि आवश्यक व्यवस्था मिलाइने छ । बजार क्षेत्रको ढलको दिर्घकालिन व्यवस्थापन गर्ने कार्यको शुुरुवात गर्दै अत्यावसेक क्षेत्रमा तत्काल ढल निर्माण गर्ने गरी आयोजना तर्जुुमा गरिएको छ ।
३०. पुर्वाधार निर्माणको लागि ५० प्रतिशत लागत सहभागितामा लागत सहभागिता बैंकको स्थापनाको लागि अध्ययन शुरु गरिने छ । वडा नंं १३ स्थित औधोगिक ग्राम क्षेत्रमा पुुगेको क्षेती रोक्ने, एक्ले साल र दव्ल्याङको पहिरोको समस्या साथै रामतोला, कैलमपोखरी र बोक्से साथै भलायवोट पहिरोको समस्या समधानलाई प्राथामिकता दिने गरि कार्यक्रम तय गरिएको छ। यसका साथै देउराली चोक र नारायणचोक क्षेत्रको सडकलाइ विस्तार तथा व्यवस्थीत गर्ने र यसको वैकल्पीक सडकको अध्ययन गर्नेगरी कार्यक्रम तय गरीएको छ । 
३१. निजि क्षेत्र संगको सहकार्यमा सिसि क्यामेरा जडान, केवल लाइन विस्तार र कन्ट्रोलरुम निर्माण गर्ने कार्य सम्पन्न भएको छ । सँे कार्य विस्तार तथा मर्मत सम्भारका लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्था मिलाएको छुु ।
३२. बागलुुङ प्रवेश गर्ने पर्यटक तथा पाहुुनाहरुको तथ्याङ्क राख्ने तथा स्वागत सत्कारको सस्कारको विकास गर्न जरुरी रहेको विकास गर्न जरुरी रहेको बिषयलाई सम्भोधन गर्ने गरी उपयुुक्त कार्यक्रम संचालन गर्न आवश्यक बजेट बिनियोजन ब्यवस्थापन गरिएको छ ।
३३. आयोजना बैक तयार गर्ने, नगर म्याप र प्रोफाइल तयार गर्ने, नगरको विकास र सम्बृद्धिमा योगदान दिने महत्वपुर्ण योजनाहरुको सम्भाव्यता अध्ययन गर्ने गरी वजेटमा व्यवस्था मिलाएको छुु । साथै प्रत्येक वडाहरुमा दिर्घकालिन महत्वका योजना संचालन गर्न पूूर्व सम्भाव्यता अध्ययन गरी एक वडा एक नमुुना पूूर्वाधार योजनाका लागि रु ४० लाख बिनियोजन गरिएको छ ।
३४. शुद्व खानेपानिको सुविधा प¥याउन एक घर एक धारा निर्माणको कार्यलाई बजेटमा ब्यवस्था मिलाएको छुु ।
३५. सुन्दर बागलुङ सफा राखौं भन्ने कार्यक्रम संचालन गरी नगर क्षेत्रको सरसफाईमा विशेष जोड दिइने छ । हाल मालढुुङ्गामा रहेको ल्याण्डफिल साइडको फोहोर बानप १३ स्थित कालाखोलामा व्यवस्थापन गरिदै छ । दिर्घकालिन फोहोर व्यवस्थापनका लागि उपयुुक्त स्थानको खोजी गरिने छ । फोहोर मैला व्यवस्थापनका लागि १ गाडी सहित ८४ लाख बिनियोजन गरिएको छ । जिरो वेष्ट कार्यक्रमका लागि १ करोड २० लाख बिनियोजन गरेको छुु ।
३६. अन्तरपालिका असल अभ्यासको आदान प्रदान गर्ने, स्थानिय सरकारको संस्थागत विकास गर्ने र अन्तरपालिका समन्वयलाई प्रभावकारी बनाउन एक प्रदेश एक पालिका र अन्तराष्ट्रिय स्तरमा भगिनी सम्वन्ध कायम गर्न आवश्यक व्यवस्था गरिएको छ । 
३७. टोलविकास संस्थाहरु गठन गर्ने क्ष्ँमता विकास गर्ने तथा तेस्ता संस्थाहरु मार्फत टोलस्तरका आयोजना कार्यान्वयन, फोहोर व्यवस्थापन तथा सामाजिक सचेतना वृद्धि गर्ने गरी कार्य संचालनका लागि तथा उपभोक्ता हित संरक्षणको लागि विभिन्न कार्यक्रम संचालन र व्यवस्थापन गर्न आवश्यक वजेट व्यवस्था गरेको छुु । 
३८. दैनिक सेवा प्रवाहलाई सरल, सहज, जवाफदेही  जनमुखी बनाउन विशेष कार्यक्रम संचालन गरिने छ ।  सोका लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । 
३९. विकास आयोजनाहरुका अनुुगमनलाई प्रभावकारी बनाउनका लागि आवश्यक साधन श्रोतको व्यवस्था मिलाइने छ । सो कार्यका लागि बजेटमा व्यवस्था मिलाएको छुु ।
४०. परम्परागत गोल घर र सताव्दी पुरा गरेको घरहरुको अभिलेख राखिने छ । त्यस्ता संरचना निर्माणमा संलग्न हुने सिकर्मी डकर्मी आदिको अभिलेख राख्ने र अभिमुखिकरण गर्ने । नगरको पुुरानो बजार क्षेत्र कम्प्युुटोल किराना टोल देउराली चोक लगायतका क्षेत्रलाई   ऐतिहासिक संम्पदा क्षेत्रको रुपमा व्यवस्था गरिने छ 
४१. जोखीम युक्त बस्तीहरुको पहिचान गर्ने, पहिचान गरिएका बस्तीहरुलाई एकिकृत बस्ती विकास गरी स्थानान्तरण गरिने छ 
४२. नक्सापास प्रकृयालाइ इलेक्टेनिक विल्डीङ प्रमिट सिस्टममा लाने, कार्यालायको वेवसाइट मार्फत नगरपालिकाको गतिविधीको सुचना प्रवाह गर्ने कार्यहरुको लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । 
४३. बजारका मुुख्य क्षेत्रमा हाइमास्ट बत्ती जडान गर्ने तथा अन्य आवश्यक स्थानहरुमा सडक बक्तिको ब्यवस्थापन गर्नका लागि ३५ लाख बिनियोजन गरेको छुु ।
४४. संचार माध्यमहरुसंग बार्षिक सम्झौता गरि नगरपालिकाका सम्पुर्ण सुचना प्रवाह गर्ने, सार्वजनीक सुनुवाई कार्यक्रम संचालन लगायत  सेवा प्रवाहलाइ सुचना प्रविधी युक्त बनाउने कार्यका लागि आवश्यक रकम छुट्टाइएको छुु । 
४५. २०८० श्रावण १ गते देखी सव–वाहन सेवा, दमकल सेवा, व्याक हो लोडर सेवा र निशुुल्क एम्वुलेन्स सेवा प्रवाह गर्न हटलाइनको व्यवस्था गरिएको छ । नेपाली सेना, ससस्त्र प्रहरीवल, जिल्ला प्रहरी कार्यालयको विपद युनिटसंग सहकार्य गरी चौविसै घण्टा सेवा उपलव्ध गराउन सक्ने गरी बजेट व्यवस्था गरिएको छ ।
४६. जोखीम  युक्त सडक क्षेत्राधिकार भित्र  बास अमृसो रोप्ने सडक आसपास रुख रोप्ने, कार्यलाइ प्रोहोत्सान गरी ग्रीन रोड निर्माण गर्ने कार्यको थालनी गरिने छ । यसको लागि रु १० लाख व्यवस्था गरिएको छ । 
४७. २०८० श्रावण १ गते पछी जन्म हुने छोरीहरुलाई लक्ष्यित गरी प्रति जिवित जन्मछोरीको नाममा मुद्वती खाता खोली ५००० रुपैया जम्मा गर्ने गरी नगरको छोरी कार्यक्रम अगाडी बढाइने छ । यसको लागि उपयुक्त बैंक तथा वित्तीय सस्थाको खोजी गर्ने र आवश्यक कार्यविधिगत व्यवस्था गर्ने गरी रु १५ लाख विनियोजन गरिएको छ  । 
४८. बागलुुङ नगरपालिकालाई बालमैत्रि नगर निर्माण गर्ने प्रतिवद्धता पुरा गर्न बालमैत्री आवश्यक पर्ने जनशक्ती व्यवस्थापन र पुर्वाधारका कार्यहरु सम्पन्न गर्ने गरी वजेटमा रु १ करोड २५ लाख व्यवस्था गरेको छुु ।
४९. बागलुुङ नगरपालिका भित्र एक महिना भन्दा वढी कामकाज गर्ने गरी नगर क्षेत्रभन्दा बाहिरबाट आउने श्रमीकहरुलाई पहिचानपत्र वितरण गरिने छ 
५०.दलित, जेष्ठ नागरिक, घाइते, आपाङ्ग, शहिद परिवार, महिला आदीका लागि विभिन्न लक्षित कार्यक्रमहरु संचालन गरिने छ ।
५१. छाडा कुुकुुरहरुको उचित व्यवस्थापन गरिने छ । सो कार्यका लागि कुुकुुर होष्टेलको स्थापनाका लागि रु १५ लाख बिनियोजन गरेको छुु ।
५२. पदम सिंह विश्वकर्मा छात्रवृत्ति कार्यक्रमका लागि आवश्यक वजेट विनियोजन गरी कार्यक्रमको कार्यान्वयनलाई प्रभावकारी 
५३. सुुकुुम्बासी, भूमिहिन तथा विपतमा परि घरबार बिहिन नगरबासीहरुलाई आधारभूूत रुपमा बसोबासको व्यवस्था गर्न कार्यविधि तयार गरी पूूर्वाधार निर्माणका लागि आवश्यक पहल गरिने छ ।
५४. नगरस्तरीय पुर्वाधार निर्माणका लागि रु २ करोड ५० लाख रुपैया विनियोजन गरेको छु । साथै चालु आ. व. मा भुक्तानी गर्न बाँकी रहने दायित्व आगामी वर्षमा भुक्तानी गर्नुपर्ने भएकोले सोको लागि समेत बजेट विनियोजन गरेको छु ।
 अन्तमा, आगामी आ.व. २०८०।०८१ का लागि विनियोजित वजेट तथा प्रस्तावित कार्यक्रमहरुको कार्यान्वयनका लागि स्थानीय आन्तरिक कर, दस्तुर, संघ तथा प्रदेश सरकारवाट प्राप्त हुुन सक्ने सशर्त अनुदान, समपुरक अनुदान र विशेष अनुदान समेतका श्रोतका आधारमा विनियोजनको व्यवस्था मिलाईएको छुु । वजेटले लक्षित गरेका योजना तथा कार्यक्रमहरुको लक्ष प्राप्तीका लागि संघ तथा प्रदेश सरकार, स्थानीय आम नगरवासीहरु , स्थानीय सरकारी तथा गैरसरकारी संघ संस्थाहरुवाट अधिकतम सहयोग र सुुझावका लागि हार्दिक अनुरोध गर्दछु । वजेट निर्माणका क्रममा साथ र सहयोग गर्नुहुने नगर प्रमुखज्यू, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतज्यू ,वडा अध्यक्ष एवं कार्यपालिकाका सदस्यज्युहरु, वडा सदस्यहरु , स्थानीय सरोकारवालाहरु उद्योगी व्यवसायी तथा समाजसेवीहरु र संलग्न कर्मचारीहरु प्रति हार्दिक धन्यवाद व्यक्त गर्दछु । 
धन्यवाद
राजु खड्का 
      नगर उप प्रमुख